Op donderdagmiddag 11/4 vond de bijeenkomst circulariteit plaats in de Fruitvis in Rotterdam. Hier vertelde eerst Marjan Poortinga (Rijkswaterstaat) ons over de hergebruiksscan. Daarna volgde er een presentatie van Imre Hoveling (Hoogheemraadschap van Rijnland over Circulair ontwerpen en bouwen & schoon en emissieloos bouwen (SEB). Tenslotte volgde er een presentatie van Presentatie Caroline Agema-van der Maas over Rotterdam circulair en circulair bouwen.

Na de pauze gingen we uit elkaar in drie groepen, overeenkomend met de drie onderwerpen van de presentaties, om het gesprek met elkaar aan te gaan. Het was een geslaagde en inspirerende middag.

Hieronder volgen de samenvattingen van de verschillende break-out sessies en de presentaties.

Break-out sessie 1: presentatie van Marjan Poortinga

  • Wat miste in alle drie de presentaties was dat we zuinig moeten zijn op onze spullen. Dat is ook erg circulair. Denk aan het voorkomen van lekkende voegovergangen en riolering. Goed onderhoud zou bovenaan het prioriteitenlijstje moeten staan.
  • Landschappers/ architecten willen graag iets moois opleveren. Dat betekent ook wel vaak: nieuwe materialen. Ga daarover het gesprek aan. Esthetische kwaliteit is voor iedereen van belang. Hoe kan daar invulling aan worden gegeven op een circulaire manier? Gemeente Schiedam en Rotterdam hebben wel voorbeelden. Circulair aan de slag binnen de zogenaamde Rotterdamse Stijl. In de Hoogstraat (winkelstraat) van Schiedam worden de stenen omgedraaid en kunnen ze weer tientallen jaren mee.
  • Circulair is nog wel pionieren. Niet alles is nog bekend. Betrek mensen die hier tegen kunnen en zin hebben om deze uitdaging aan te gaan.
  • De ervaringen met geopolymeerbeton zijn besproken. In de gemeente Rotterdam is een brug gebouwd met dit beton. Hier wordt volop geleerd.
  • Hoe om te gaan met andere doelen? Er is een duidelijke link tussen circulair en klimaatadaptatie (toekomstbestendig bouwen) en met social return (veel handjes nodig in een circulaire economie). Soms zijn doelen tegenstrijdig. Neem de beslissing hoe hiermee op te gaan niet op een te laag niveau.
  • Breng focus aan, dan zet je stappen. Er zijn zoveel doelen. Zelfs binnen circulair. Kies er bijvoorbeeld voor om je te richten op hergebruik en biobased buiten beschouwing te laten.

Break-out sessie 2: Presentatie van Imre Hoveling

  • Er is bij een aantal partijen onduidelijkheid en weinig houvast voor MVOI. Er is niet altijd een expliciet MVOI beleid, of nog in begin stadium
  • Praktische voorbeelden helpen om verder te komen, zoals asfalt dat vrijkomt bij de herinrichting van het centrum Zoetermeer.
  • Waterschappen zouden moeten toewerken naar gezamenlijk inkopen, we zouden op regionale schaal kunnen beginnen.

Break-out sessie 3: Presentatie Caroline Agema-Van der Maas

Discussie over BTW op secundaire materialen, terwijl er al BTW is betaald bij levering als nieuw. Waterschap Hollandse Delta schenkt overtollige materialen aan Kringloopwinkel. Zij kunnen op hun beurt de materialen aan marktpartijen en particulieren verkopen. Dit is juridisch goedgekeurd en heeft ook sociale voordelen, door inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt (SROI).

Verder het discussiepunt of de markt logistiek kan en moet regelen of de gemeenten en waterschappen zelf. In het Raamcontract Stadse Werken van de gemeente Rotterdam zijn met aannemers afspraken gemaakt over logistiek. Voor grond is er een verdienmodel, voor andere producten is dat soms onbekend. Simpele producten (bulk), met een grote schaal en doorloopsnelheid zijn makkelijker te sturen dan complexe producten met een lagere doorloopsnelheid. Belangrijk is dat hergebruik niet alleen iets is van de publieke opdrachtgever en de aannemer, maar ook van de leverancier. Bij een zogenaamde CircoTrack over straatmeubilair en speeltoestellen, is een business-model ontwikkeld, waarbij de leverancier al bij inkoop een terugnamegarantie biedt voor de eindelevensduur. Een voorbeeld werd aangedragen van ERDO, eerste Rotterdamse Dakenonderneming. Zie Thuis – Erdo B.V. Zij leveren dakconcepten, die aanpasbaar en demontabel zijn. Ketensamenwerking is cruciaal voor het sluiten van ketens.

Gesteld werd dat er voor 75 miljard euro wordt ingekocht, dus impact is te maken via MVOI.

Met betrekking tot Monitoring ging het onder andere over de tool WIZZR, die Rotterdam gebruikt. Diverse andere tools zijn bij diverse organisaties in gebruik. Gemeld wordt dat bij DigiCampus aan monitoring wordt gewerkt via directie en toezicht met hoeveelhedenstaten. De behoefte kwam om monitoring te standaardiseren, door clubs als CROW, VNG Waterschapshuis en/of programma Duurzame GWW. Dat voorkomt pionierswerk en leidt tot betere vergelijking.